Od połowy czerwca w kosmosie zamieszkane są aż dwie stacje kosmiczne. Obecnie rekordowo dużo, bo aż dziesięć osób na stałe przebywa na orbicie. Z jednej strony na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przebywa siedmioro astronautów z USA, Rosji, Francji i Japonii. Drugą ekipą jest chińska załoga misji Shenzhou 12. Nie Haisheng, Liu Boming oraz Tang Hongbo spędzi w kosmosie aż trzy miesiące.
Sylwetki astronautów
Misja Shenzhou 12 (神舟十二号, shénzhōu shí’èr hào) wystartowała 17 czerwca z kosmodromu Jiuquan. Tego samego dnia statek kosmiczny Shenzhou przycumował do modułu Tianhe, a załoga weszła na pokład. Jest to już szósta z kolei chińska misja załogowa. W poprzednich lotach pierwsi chińscy astronauci testowali w locie pojazd Shenzhou, przeprowadzili pierwszy spacer kosmiczny oraz przebywali w dwóch eksperymentalnych stacjach kosmicznych o nazwie Tiangong-1 oraz Tiangong-2.
Imiona pierwszej załogi nowej stacji kosmicznej ujawniono tuż przed lotem. W odróżnieniu od innych państw Chiny udostępniają tylko część szczegółów związanych z ich programem kosmicznym. Prawdopodobnie do misji do ostatniego momentu trenowało kilka załóg i ostateczną selekcję wykonano tuż rozpoczęciem misji. Pewnie dlatego co pewien czas pojawiały się przecieki innych składów załogi.
Załoga Shenzhou 12 składa się z trzech astronautów: dowódcy Nie Haishenga, pierwszego operatora Liu Bominga oraz drugiego operatora Tanga Hongbo. Pierwszych dwóch astronautów brało już udział we wcześniejszych misjach kosmicznych. W misji Shenzhou 6 (drugi chiński lot załogowy) oraz Shenzhou 10 (dwutygodniowy lot do eksperymentalnej stacji Tiangong 1) uczestniczył dowódca Nie Haisheng. Liu Boming brał zaś udział w misji Shenzhou 7, w której wykonano pierwszy chiński spacer kosmiczny. Tang Hongbo w misji Shenzhou 12 po raz pierwszy poleciał w kosmos.
Kwestia nazewnictwa
Relacjonując chiński program kosmiczny można zmierzyć się z problemem nazewnictwa. Na tę kwestię zwrócił mi uwagę dr hab. Jan Szturc, za co jeszcze raz chciałbym podziękować. Ogólnie według pierwotnej nomenklatury nową stację nazywano Tiangong (天宫, Tiāngōng). Tak samo, choć z numerem nazywano również jej dwie eksperymentalne poprzedniczki Tiangong-1 oraz Tiangong-2. I chociaż w chińskich relacjach można wciąż trafić na nazwę Tiangong, to trzeba zauważyć że nie pada ono obecnych materiałach Chińskiej Agencji Kosmicznej.
Tam zaś zamiennie stosuje się terminy Tianhe (天和, Tiānhé, Harmonia Niebios), czyli nazwa pierwszego modułu stacji, oraz …Zhōngguó kōngjiānzhàn (中国空间站) czyli Chińska Stacja Kosmiczna. Czy też Chinese Space Station (dużymi literami), jak ostatnio często piszą media anglojęzyczne.
Uff, przez to wszystko od dwóch miesięcy próbuję się poduczyć mandaryńskiego, aby się przebić przez podstawowe materiały. Mam tu nawet pierwsze sukcesy, ale generalnie jest to spory wysiłek! Za to chińskich materiałów jest sporo więc chyba warto.
Spacer kosmiczny
Głównym zadaniem dla chińskiej załogi będzie przygotowanie modułu Tianhe dla przyszłych załóg. Konieczne jest rozpakowanie wszystkich elementów i sprzętu, które były złożone na czas wystrzelenia modułu w kosmos. Dodatkowo załoga Shenzhou 12 zajęła się też rozpakowywaniem ekwipunku przywiezionego przez bezzałogowy statek kosmiczny Tianzhou-2. Ten dotarł do modułu Tianhe pod koniec maja, jeszcze przed przylotem załogi.
Trzeciego czerwca załoga przeprowadziła również pierwszy spacer kosmiczny. Liu Boming oraz Tang Hongbo wyszli na 6 godzin 46 minut na zewnątrz stacji. Warto podkreślić, że jest to dopiero drugi spacer kosmiczny w historii chińskiego programu załogowego. Poprzedni wykonano aż trzynaście lat temu w ramach misji Shenzhou 7. Wówczas na zewnątrz pojazdu na 22 minuty wyszedł Zhai Zhigang, a Liu Boming asystował mu, pozostając jednak w śluzie.
Podczas spaceru Liu oraz Tang przetestowali skafandry kosmiczne Feitian (飞天, Fēitiān, co uroczo tłumaczy się jako “latający”). Zamontowali dodatkowe poręcze oraz platformę na robotycznym ramieniu stacji. Pozwolą one na łatwiejsze poruszanie się oraz pracę na zewnątrz stacji. Rozłożyli także dodatkową kamerę telewizyjną i przetestowali procedury awaryjnego powrotu do śluzy. W tym czasie dowódca Nie Haisheng pozostawał we wnętrzu stacji gotowy do działania, gdyby doszło do nieprzewidzianych problemów.
Co dalej
Załoga Shenzhou 12 podczas misji ma przeprowadzić jeszcze drugi spacer kosmiczny. Warto podkreślić, że przez cały czas pobytu astronautów w module Tianhe na Ziemi czeka przygotowana misja Shenzhou 13 gotowa do podjęcia potencjalnej misji ratunkowej. Jeśli jednak nie dojdzie do większych problemów, to kolejny lot chińskich astronautów rozpocznie się w październiku. W kolejnych miesiącach testowane będzie jeszcze przecumowywanie pojazdu Tianzhou za pomocą ramienia robotycznego. Z tylnego węzła stacji zostanie on przeniesiony na boczny węzeł cumowniczy. Manewr ten pozwoli zasymulować dołączanie kolejnych naukowych modułów. Zgodnie z planem będą one dołączane już w przyszłym roku.
Źródła: