W piątek 29 maja Chiny wystrzeliły statek logistyczny Tianzhou 2. Jeszcze tego samego dnia przycumował on do nowiutkiej stacji kosmicznej o nazwie Tiangong. Tym samym na orbitę może już przybyć pierwsza załoga.
Pierwsza dostawa do stacji Tiangong
Bezzałogowy statek kosmiczny Tianzhou 2 (天舟二号, Tiān Zhōu èr hào) pełni w chińskim programie kosmicznym rolę kosmicznej ciężarówki. Rosjanie używali do tego celu statków Progress. Amerykanie dostarczają ładunki na pokład stacji ISS pojazdami Dragon oraz Cygnus, a Japończycy statkiem HTV. Europejska Agencja Kosmiczna aż pięć razy wysłała logistyczny pojazd ATV w początkowym etapie budowy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Krótko mówiąc, bez wsparcia tych bezzałogowych ciężarówek niemożliwy jest długoterminowy pobyt astronautów w przestrzeni kosmicznej.
Drugi egzemplarz statku kosmicznego Tianzhou wystartował 29 maja z kosmodromu Wenchang, znajdującym się na wyspie Hainan, na południu Państwa Środka. Pojazd wyniosła na orbitę rakieta Długi Marsz 7 o 14:55 czasu polskiego. Dopiero za trzecim razem rakiecie udało się wystartować. Poprzednie dwie próby anulowano ze względu na problemy techniczne.
Kilka godzin później pojazd przycumował do modułu Tianhe, pierwszego elementu stacji kosmicznej Tiangong. Jej centralny moduł o nazwie Tianhe trafił na orbitę miesiąc temu. Jest to główny element chińskiej stacji kosmicznej. Zapewnia załodze systemy podtrzymywania życia, jak również wyposażony jest w komputery pokładowe, miejsce dla wypoczynku załogi oraz aż sześć węzłów cumowniczych dla kolejnych modułów lub statków kosmicznych. Do jednego z nich statek Tianzhou 2 przycumował o godzinie 23:01, a samo wydarzenie było transmitowane na żywo.
Zapasy dla astronautów
Statek Tianzhou 2 przywiózł ponad cztery i pół tony zapasów dla pierwszej załogi stacji. Na jego pokładzie znalazły się dwa skafandry kosmiczne do prac w otwartej przestrzeni kosmicznej. Tianzhou 2 przywiózł też jedzenie oraz aparaturę naukową i techniczną. Pojazd posiada również blisko dwie tony zapasowego paliwa, co pozwoli na przeprowadzenie szeregu manewrów w kosmosie oraz na utrzymanie stacji Tiangong na stabilnej orbicie.
Pierwsza załoga powinna dotrzeć na pokład w połowie czerwca w ramach misji Shenzhou 12. Będzie to już siódmy chiński lot załogowy od debiutanckiego, trwającej 21 godzin misji Yanga Liwei z 2003 roku. Pobyt trzech astronautów na Stacji Tiangong ma trwać aż trzy miesiące. Będzie to rekordowo długi lot dla chińskiego programu załogowego. Warto podkreślić, że pojazd Tianzhou 2 zwiększy także ilość dostępnego miejsca dla astronautów. W samym module Tianhe jest tylko około 50 metrów sześciennych przestrzeni. Natomiast ze statkiem Tianzhou zwiększy się ona o kolejne 15 metrów sześciennych.
Manewry na orbicie
Pod koniec misji załogowej Shenzhou 12 statek Tianzhou 2 odcumuje od stacji, ale wciąż pozostanie w pobliżu. Już po lądowaniu astronautów ponownie przycumuje do stacji kosmicznej. Ponownie Tianzhou 2 połączy się do węzła cumowniczego, przy którym wcześniej cumował załogowy Shenzhou 12. W nowej lokalizacji Tianzhou spróbuje przepompować paliwa do zbiorników do stacji kosmicznej.
Statek kosmiczny Tianzhou 2 będzie użyty do jeszcze jednego eksperymentu. Jesienią na pokład stacji kosmicznej Tiangong dotrze kolejna załoga w statku kosmicznym Shenzhou 13. Chińscy astronauci użyją ramię robotyczne stacji aby złapać pojazd Tianzhou i przenieść go do innego węzła cumowniczego. Cała operacja będzie symulować przenoszenie przyszłych modułów naukowych, które zostaną wystrzelone na orbitę w przyszłym roku. Ze względów technicznych będą one cumowały wzdłuż osi stacji, a dopiero później będą przenoszone do bocznych węzłów cumownicznych. Podobne operacje wykonywali Rosjanie przy budowie Stacji Mir, a następnie Amerykanie składający Międzynarodową Stację Kosmiczną (choć tam moduły były dostarczane w ładowni wahadłowców).
Podsumowanie
Reasumując, budowa chińskiej stacji kosmicznej Tiangong powoli się rozkręca. Już wkrótce na jej pokładzie na stałe będą przebywać aż trzy osoby. Do tego trzeba dodać siedem osób na pokładzie ISS. Oznacza to, że po raz pierwszy rekordowo dużo osób będzie na stałe przebywać w kosmosie. Co prawda zdarzyły się już krótkie momenty, gdy więcej astronautów przebywało na orbicie. Wtedy był to jednak krótki czas podczas wymiany załóg na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Warto również podkreślić, że za parę lat może dojść do sytuacji, gdzie stacja kosmiczna Tiangong będzie jedyną stale zamieszkaną stacją na orbicie. Międzynarodowa Stacja Kosmiczna prawdopodobnie zakończy byt w połowie tej dekady, a kolejne stacje kosmiczne (Gateway, stacja firmy Axiom, czy indyjska stacja kosmiczna) są obecnie na etapie prac inżynieryjnych lub koncepcyjnych. Dlatego warto obserwować chińskie sukcesy na polu lotów kosmicznych. Jest to jedna z takich dziedzin, gdzie łatwo można pokazać swoją siłę. Budowa i dalsza eksploatacja stacji Tiangong na pewno do tego posłuży.
Źródła:
Nasaspaceflight.com
Spaceflightnow.com
Spaceflight101.com
Rzeczywiście w wielu anglojęzycznych źródłach podawana jest nazwa CSS
Za to w Xinhua w wersji angielskiej oraz chińskiej mówi się o stacji Tiangong, znaki “天宫”
Użycie tych znaków widziałem też na chińskich stronach z wiadomościami oraz na chińskiej wiki. Sprawdzę jeszcze chińskojęzyczne strony CNSA, CASC i CMS
Dobry tekst, dodam tylko drobne sprostowanie, a raczej komentarz. Otóż Chińczycy od dłuższego czasu nie używają w ogóle nazwy Tiangong dla stacji, natomiast w chińskich mediach anglojęzycznych pojawiła się “China Space Station” (CSS), jakby na wzór ISS. Nie znam żadnego oficjalnego źródła, które by informowało o tej zmianie, ale Tiangong zniknął ze wszelkich publikacji CNSA, CASC, czy CMS. Tj. zostaje, ale tylko jako historyczna nazwa dwóch kolejnych mini-stacji Tiangong 1 i 2.
Wygląda na to, że masz racje
termin Tian Gong (天宫) zniknął z bieżących tekstów na CNSA i CMS