Jeszcze przed końcem 2021 roku na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej uda się dwóch kosmicznych turystów z Japonii. Lot sfinansował japoński miliarder Yusaku Maezawa, planujący w przyszłości brać udział również w misji dookoła Księżyca. Japońscy turyści kosmiczni polecą na pokład ISS dzięki firmie Space Adventures.
Kim jest turysta kosmiczny
Z tym nazewnictwem nie jest to taka prosta sprawa. “Turysta kosmiczny“. To kiedy można mówić o locie profesjonalisty, a kiedy jest to lot turystyczny? Bo czy turystą jest dziennikarz wysłany na orbitę, tak jak Toyohiro Akiyama z Japonii (w 1990 roku trafił na Stację Mir). Czy turystką była Helen Sharman, za której lot w 1991 roku w ramach misji edukacyjnej Juno zapłaciło konsorcjum brytyjskich firm? W ostatnich dwóch dekadach o turystach kosmicznych mówiło się raczej w kontekście osób, które samodzielnie zapłaciły za swój lot kosmiczny. Z drugiej strony czasem taka misja miała być finansowana przez wiele podmiotów, chociażby w przypadku niedoszłego lotu piosenkarki Sarah Brightman na ISS. Wydaje się, że dobrym terminem jest uczestnik lub uczestniczka lotu kosmicznego. Formalnie nie są oni zawodowymi astronautami, ale i tak trzeba pamiętać, że uczestniczą oni w wielomiesięcznym treningu przed lotem na orbitę.
Sprawę nazewnictwa też namiesza zbliżający się lot Japończyków. W tym przypadku multimilioner Yusaku Maezawa zapłacił za dwa bilety na orbitę, za siebie, oraz za swojego asystenta, Yozo Hirano. Ten drugi będzie dokumentował obecność Maezawy w przestrzeni kosmicznej. Chyba zostanę jednak przy nazwie “kosmiczni turyści“. Tak chyba będzie łatwiej.
Kosmiczne biuro turystyczne
Lot obu Japończyków na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej zorganizuje firma Space Adventures. Amerykańska spółka we współpracy z rosyjskimi przedsiębiorstwami już kilkakrotnie wysyłała bogaczy na orbitalne wakacje. Pierwszym był Dennis Tito. Amerykański przedsiębiorca odwiedził ISS w kwietniu 2001 roku podczas misji Sojuz TM-32. Do 2009 roku sześć kolejnych osób poleciało na orbitę na pokładzie sprawdzonych rosyjskich kapsuł. Związany z Microsoftem Charles Simonyi polubił lot na orbitę tak bardzo, że zakupił aż kolejny lot!
Za to w drugiej dekadzie XXI wieku firma Space Adventures nie zorganizowała żadnego lotu do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Główną przyczyną był brak wolnych miejsc na pokładzie rosyjskich statków Sojuz. Wiąże się to z zakończeniem programu amerykańskich wahadłowców. Tym samym miejsca na pokładzie rosyjskich statków kosmicznych musiały być w pełni obsadzone przez załogi profesjonalistów. Co prawda Rosyjska Agencja Kosmiczna nie była stratna, ponieważ lot zagranicznych astronautów był zawsze negocjowany w ramach umowy finansowej. Ale dla turystów kosmicznych nie było już miejsc.
Wraz z rozpoczęciem lotów nowego amerykańskiego statku kosmicznego Crew Dragon (do którego wkrótce dołączy budowany przez Boeinga Starliner) kroplówka dla rosyjskiego programu kosmicznego się zakończyła. Tym samym znowu pojawiły się bilety dla uczestników lotów kosmicznych zarówno z Rosji, jak i z zagranicy. Japońscy turyści kosmiczni polecą na pokładzie Sojuza MS-20 pod koniec 2021 roku. Wcześniej, w październiku, na stacji film będą kręcić rosyjski reżyser Klim Szypenko oraz aktorka Julia Peresild. Tu warto też zaznaczyć, że przy produkcji kosmicznej kinematografii Rosjanie chcą wyprzedzić Amerykanów. W przyszłej misji kapsuły Dragon na stację ma trafić sam Tom Cruise.
Pierwszy lot kosmiczny Maezawy
Yusaku Maezawa oraz Yozo Hirano trafią na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w ramach misji Sojuza MS-20 w grudniu 2021 roku. Spędzą na pokładzie stacji 12 dni. Misją dowodzić będzie doświadczony rosyjski astronauta Aleksandr Miskurkin, który brał wcześniej udział w dwóch ekspedycjach ISS i spędził łącznie 334 dni na orbicie. W odróżnieniu od poprzednich misji, gdzie lot turysty kosmicznego był połączony z wymianą statków kosmicznych oraz załóg, to tym razem japońscy turyści kosmiczni polecą i wrócą z orbity (wraz z Misurkinem) tym samym Sojuzem.
Obecnie siedmioosobową załogą na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej dowodzi Akihiko Hoshide. W poprzedniej załodze znajdował się zaś Soichi Noguchi. Zwiększona obecność japońskich astronautów na pokładzie ISS w bieżącym roku jest związana z igrzyskami olimpijskimi. Według planów z 2019 roku Hoshide i Noguchi mieli na orbicie przekazać sobie pochodnie olimpijską. Pandemia COVID-19 utrudniła te plany (igrzyska letnie w Tokio też zostały przesunięte o rok) i w wiadomościach z 2021 roku nie znalazłem informacji o przekazaniu pochodni.
Ponieważ Maezawa i Hirano trafią na orbitę dopiero w grudniu, to nie spotkają się już z dowódcą Hoshide. Ten, wraz z trzema członkami załogi kapsuły Crew Dragon 2 wróci na Ziemię pod koniec października. Pierwszy lot miliardera ma być dopiero przygotowaniem przed misją wokół Księżyca. Maezawa zamierza okrążyć Srebrny Glob na pokładzie budowanego właśnie przez SpaceX pojazdu Starship. W ramach inicjatywy o nazwie dearMoon ma uczestniczyć też do ośmiu cywilów. Lot miałby się odbyć do 2023 roku, ale jak to z terminami SpaceX bywa – poczekamy zobaczymy.