Chiny wystrzeliły satelitę Haiyang 

W poniedziałek 21 września z kosmodromu Jiuquan wystartowała rakieta Długi Marsz 4B. Na jej pokładzie znajdował się satelita oceanograficzny Haiyang 2C.

Chińska agencja Xinhua poinformowała o udanym wystrzeleniu satelity Haiyang 2C. Dołączy on do wystrzelonych wcześniej Haiyang 2A oraz 2B. Prowadząc wspólne obserwacje będą w stanie w ciągu sześciu godzin monitorować status 80% powierzchni oceanów.

Program Haiyang

Na początek trochę technikaliów. Chiński termin Hǎiyáng (海洋) oznacza ocean. W ramach programu o tej nazwie wystrzelono siedem satelitów oceanograficznych. Rozróżnić je można po liczbie oraz literze alfabetu łacińskiego, oznaczających generacje i kolejność wystrzelenia satelity. Przykładowo, najnowszy nabytek o nazwie Haiyang 2C oznacza tutaj trzeciego satelitę drugiej generacji.

Program Haiyang nadzorowała pierwotnie Narodowa Administracja Oceaniczna (State Oceanic Administration) wchodzącą w skład Ministerstwa Ziemi i Zasobów Naturalnych. Od 2018 roku program Haiyang jest kierowany przez Narodowe Centrum Aplikacji Obserwacji Oceanów (National Satellite Ocean Application Service, NSOAS) podlegające Ministerstwu Zasobów Naturalnych.

Satelity drugiej generacji zostały zatwierdzone w lutym 2007 roku. Ich celem jest zbieranie danych o dynamice oceanów i jego środowisku. Przy pomocy instrumentów mikrofalowych mierzą one również kierunki wiatru, wysokość powierzchni oceanów oraz temperaturę powierzchni wody. Satelity zbudowano w zakładach Dongfanghong Satellite Corporation należących do China Aerospace Science & Technology Corporation (CASC).

Haiyang 2C

Haiyang 2C trafił na niską orbitę okołoziemską o nachyleniu 66 stopni. Poprzednie egzemplarze konstelacji o numeracji 2A i 2B krążą na wyższej orbicie, synchronicznej ze Słońcem. Tym samym ich trajektoria lotu wokół Ziemi pozwala na prowadzenie obserwacji zawsze w takim samym oświetleniu. W przyszłym roku konstelację Haiyang ma jeszcze uzupełnić kolejny satelita oceanograficzny drugiej generacji.

Więcej technikaliów możecie przeczytać na oficjalnej stronie chińskiego operatora NSOAS, przy czym na razie dostępne są tylko informacje o Haiyang 2B. Egzemplarz 2C różni się nieco aparaturą naukową (zależnie od czytanego źródła dodanym lub usuniętym radiometrem mikrofalowym). A na podsumowanie jeszcze mała tabelka przedstawiająca satelity Haiyang według startu. Tak tak, lubię tabelki 😉

Nowe technologie rakietowe

Zdecydowanie warto jednak zwrócić uwagę na rozwój technologii rakietowych, które wykonały Chiny przy okazji wystrzelenia tej misji naukowej. A dokładniej to pierwszy stopień rakiety nośnej Długi Marsz 4B wyposażono w lotki sterujące, pozwalające na sterowanie jego upadkiem tuż po starcie.

Otóż część chińskich kosmodromów leży w centrum kraju, a tym samym startujące z nich rakiety kosmiczne przelatują nad zamieszkanymi terenami. Dlatego często się zdarzało, że po wykonaniu pierwszej części lotu stopień rakietowy spadał na wioski. Żeby było weselej niektóre chińskie rakiety są zasilane bardzo toksycznym paliwem (UDMH, 1,1-dimetylohydrazyna) znanym także pod uroczym mianem „trupi jad”.

Złośliwie można zadać pytanie, co zmusiło decydentów chińskiego sektora kosmicznego do wprowadzenia tej innowacji. Wydaje się, że wpływ na ich decyzje miały osiągnięcia amerykańskiego SpaceX, który pokazał że opadającym stopniem rakietowym można nie tylko manewrować, ale również wylądować. Kolejne wykorzystanie elementu rakiety przekłada się później na znaczne zmniejszenie kosztów wynoszenia obiektów na orbitę. I to chyba był główny powód wprowadzenia lotek sterujących. Tym samym Chiny mogą tak rozwijać technologie odzyskiwania rakiet po starcie.

Źródła:

China National Space Administration (chin.)
China Space Report
Gunter Krebs – Gunter’s Space Page
Nasaspaceflight.com
National Satellite Ocean Application Service
SpaceflightNow
Wikipedia
Twitter: Cosmic_Penguin